کفی طبی چیست ؟
از نظر ماهیت، کفی طبی در واقع یک ارتز یا محصول کمکی است که برای اصلاح مشکلات پا از جمله، احساس درد کف پا ،خار پاشنه،میخچه،کف پای صاف و… بدون نیاز به انجام جراحی و درمان دارویی مورد استفاده قرار میگیرد. مکانیسم درمانی این محصول به این صورت است که با توزیع فشار از یک نقطه به سایر نقاط پا در کاهش درد و تسکین علائم بسیاری از بیماریهای مربوط به فیزیک پا از جمله در بیماران دیابتی، کف پای صاف، خار پاشنه، میخچه، ناهنجاری انگشتان و … در افراد کودک و بزرگسال کمک میکند
در حال حاضر کفیهای طبی به صورت آماده نیز در بازار موجود هستند، اما منظور از کفی طبی در مقاله ما، کفی است که به صورت اختصاصی برای فرد بیمار و با توجه به ویژگیها و فیزیک پای او منحصرا برای استفاده شخص تولید میشود و برای درمان، تصحیح و محافظت از پا و کف پا به کار میروند.
انواع کفی طبی
شاید دانستن این مطلب برای شما جالب باشد که کفیهای طبی بر اساس عارضهای که مورد استفاده قرار میگیرند دارای انواع گوناگونی هستند، کفیهای طبی با توجی به نقشی که در درمان دارند به انواع زیر تقسیم میشوند:
کفی طبی کف پای صاف
این محصول، مخصوص افرادی ساخته میشود که به صورت مادرزادی از صافی کف پا رنج میبرند، صافی کف پا باعث مشکلات زیادی از جمله درد مفاصل، مشکلات ستون فقرات و درد پا میشود، این عارضه به ویژه در افراد با وزن بالا، سن بالا و بیماران دیابتی بیشتر آزاردهنده است. کفیهای طبی مورد استفاده برای این افراد از جنس فوم نیمه سخت ساخته میشود که قابلیت تحمل فشار زیادی را دارا است. این امتیاز باعث اعمال نیروی اصلاحی به ویژه در کودکان و نوجوانان میشود
کفی طبی دیابتی
بیماری دیابت تبعات گستردهای که دارد یکی از آنها تاثیر روی مکانیسم عملکردی عصبی و عروقی پا است. یکی از راههای درمان و پیشگیری از عوارض دیابت استفاده از کفی طبی است. کفی مناسب برای افراد دیابتی باعث جلوگیری از فشار و نیروهای برشی وارد شده به پا و جلوگیری از آسیب دیدگی در این قسمت از پاها میشود، همچنین طراحی خاص و جنس نرم این کفی باعث محافظت پا و عدم تحریک زخمهای حاصل از دیابت شده و به بهبود زخمها کمک میکند
کفی طبی قوس بلند پا
افزایش قوس طولی کف پا باعث ایجاد درد شدید در افراد میشود، این عارضه میتواند در بلند مدت به کوتاه شدن طول پا، انحراف مچ پا، تغییر شکل انگشتان، عدم تعادل در راه رفتن و ایستادن و خشکی مفاصل شود. برای کاهش عوارض این ناهنجاری کفی طبی با استفاده از اسکن سه بعدی از پای بیمار تهیه میشود که این امر اثربخشی کفیها را چندین برابر میکند
کفی طبی خار پاشنه
خار پاشنه عارضهای است که باعث ایجاد یک زائده استخوانی در قسمت پاشنه پا میشود. این عارضه بسیار دردناک است و میتواند به مرور باعث تغییر الگوی راه رفتن، آسیب دیدگی پاها، زانوها، باسن و پشت به دلیل تغییر الگوی ایستادن و راه رفتن و در برخی موارد حتی پارگی رباط پلانتار شود.
کفی طبی خار پاشنه از فوم نرم تهیه میشود که باعث کاهش فشار روی استخوان کاریکانوس میشود، در صورت استفاده صحیح و مداوم کفی طبی مخصوص خار پاشنه و انجام نرمشهای مربوط به درمان میتوان به کاهش درد و در درازمدت به بهبودی کامل امید داشت
ویژگیهای منحصر به فرد کفی آن چیست؟
برای این که بتوان یک کفی کفش را کفی طبی نامید باید دارای ویژگیهای خاصی باشد. در این بخش سعی میکنیم برخی ویژگیهای مهم کفیهای طبی را مرور کنیم.
- محصول مناسب باید با توجه به شرایط اختصاصی هر بیمار تجویز شود و بهترین شکل آن تولید کفی طبی با استفاده از اسکن سه بعدی پا و بررسی فیزیک پای بیمار است.
- کفی باید از استحکام و دوام مناسب برخوردار باشد، در شرایط استانداردی تولید شده باشد و بتواند نقش درمانی خود را به خوبی ایفا کند. کیفیت مواد به کار رفته و تکنولوژی ساخت از جمله مواردی است که کارایی کفی طبی را تضمین میکند.
- کفی کفش ارتوپدی باید توسط پزشک ارتوپد و با توجه به مشکلات شخص بیمار و بعد از بررسیها و معاینات دقیق پزشکی تجویز شود.
چه کسانی باید از این محصول ارتوپدی استفاده کنند؟
دامنه مصرف کنندگان این ارتز گسترده است، کسانی که درد پاشنه پا، قوس پا، صافی کف پا، درد و خستگی مزمن پا، تورم عصب، آرتریت، التهاب تاندون، پیچ خوردگی قوزک، اختلاف طول پا، دفورمیتی پا، درد زانو، کمر یا مفصل ران دارند از جمله کاندیداهای استفاده از این محصول هستند.
کفی کفش نوعی ابزار ارتوپدی است که برای اصلاح یا تغییر عملکرد پا استفاده میشود و به صورت اختصاصی برای درمان، تصحیح و حمایت از پاها در برابر بیماریها و عوارض مختلف از قبیل عوارض دیابت در پاها، تغییرات بیومکانیکی و آسیبدیدگیهای مزمن پاها طراحی میشود. بعضی از کفیهای کفش به شکل ساده و غیر اختصاصی ساخته شدهاند، مانند کفیهایی که به عنوان ضربهگیر زیر پاشنهها در کفشهای معمولی قرار داده میشوند و بدون نیاز به نسخه در داروخانهها یا فروشگاههای لوازم پزشکی به فروش میرسد.
اما در برخی از موارد کفی طبی کفش باید به صورت اختصاصی برای بیمار طراحی و ساخته شود تا با نیازها و شرایط خاص او مطابقت داشته باشد. کفیهای کفش اختصاصی با استفاده از یک قالب مخصوص که از پاها گرفته میشود و به آن اصطلاحاً گچ میگویند، طراحی و ساخته میشوند. این قالب میتواند هر گونه ناهنجاری یا نقصی که در ساختار پا وجود داشته باشد را نشان بدهد. تکنسینهایی که در آزمایشگاه طراحی و ساخت کفی و کفش طبی کار میکنند، با استفاده از قالب تهیه شده از پای بیمار و نرمافزارهای رایانهای، یک کفی اختصاصی برای او طراحی میکنند که فشارهای ناشی از بدشکلی پا را خنثی کرده و یا ناهنجاریهای آن را اصلاح کند.
انواع کفی کفش طبی
به طور کلی کفیهای کفش به دو گروه اصلی تقسیمبندی میشوند که شامل کفیهای عملکردی و کفیهای سازگار کننده (راحتی) میباشد.
کفیهای عملکردی
همان طور که اشاره شد، کفیهای کفش طبی انواع مختلفی دارند. کفیهای عملکردی به منظور حمایت از پاهایی که وضعیت بیومکانیکی غیر طبیعی دارند، طراحی شدهاند. این کفیها معمولاً از جنس پلاستیکهای پلیمری ساخته میشوند و برای کاهش انحراف مچ پا به طرف خارج (پرونیشن) یا صافی کف پا مناسب هستند.
کفیهای عملکردی همچنین به جذب شوک وارد بر پاها در زمان راه رفتن یا حرکت کردن کمک میکند. این کفیها برای اصلاح انواع مختلف ناهنجاریهای شکل پا موردد استفاده قرار میگیرند و از قسمت عقب و وسط پا حمایت میکنند. انواع خاصی از کفیهای کفش هم وجود دارد که هم خاصیت عملکردی و هم خاصیت سازگارکنندگی دارد.کفیهای سازگار کننده
بریس، آتل، اسپلیت، گیت پلیت و نایت بار مثالهایی از کفیهای سازگار کننده هستند. این نوع از کفیهای کفش را هر کسی میتواند استفاده کند و حالت اختصاصی ندارد. از این کفیها بیشتر برای تسکین دردهای خفیف کف پا یا اصلاح مشکلات ساختاری جزئی در پاها استفاده میشود.
کفیهای طبی را میتوان بر اساس ناحیهای از پا که برای پوشش دادن آن ساخته شدهاند، طبقهبندی نمود. برای مثال کفیهای مخصوصی طراحی شدهاند که از کف پا تا بالای قوزک را میپوشانند و موقعیت و حرکت قوزک پا را مستقیماً کنترل کرده و همزمان با آن، ناهنجاریها و نقایص پا را هم اصلاح میکنند.
این کفیها یکی از رایجترین انواع کفیهای طبی هستند، به طوری که در حدود ۲۶% از کل کفیهای طبی ساخته شده از این نوع میباشند. از این کفیها برای درمانن عوارض ناشی از ناهنجاریها و بیماریهایی از قبیل نوروپاتی محیطی یا سکته مغزی که بر عملکرد عضلات تأثیر میگذارند، استفاده میشود.
کفیهای ورزشی برای استفاده مردان و زنان ورزشکار ساخته شدهاند. از این کفیها به طور اختصاصی در کفشهای ورزشی مخصوص گلف، اسکیت این لاین، دوچرخهسواری کوهستان، اسکی سرعت و فوتبال استفاده میشود. کفیهای طبی ورزشی تأثیر مثبتی بر وضعیت قرارگیری پاها، کاهش فشارهای ناشی از فعالیت ورزشی، جذب شوک وارد بر پاها و توزیع متعادل وزن بدن بر روی کف پا دارند.کفیهای فوتبالی
در ورزش فوتبال خطر آسیب رسیدن به پاهای شما خیلی زیاد است. این آسیبها نه تنها به خاطر تکلهای خطایی که همبازیهای شما میزنند، بلکه میتواند ناشی از ضربات و نیروهای شدیدی باشد که در جریان هر مسابقهای که شما بازی میکنید، به طور مداوم به پاهای شما وارد میشود. بازی کردن روی چمن باعث میشود که از شدت این فشارها به علت نرمتر بودن بودن سطح زمین، کمی کاسته شود، اما حتی زمین چمن هم خطرات خاص خود را دارد. استفاده از یک کفی فوتبالی به حمایت بیشتر و افزایش پایداری پاهای شما کمک میکند و با خنثی کردن ضرباتی که در جریان مسابقه به پاهای شما وارد میشود، از پاها بهتر محافظت میکند. انواع بسیار زیادی از کفیهای فوتبالی وجود دارند که متخصص ارتوپدی میواند بهترین نوع آن را با توجه به وضعیت پاها به شما توصیه کند.
آیا من متقاضی خوبی برای استفاده از کفیهای طبی هستم؟
به طور کلی هر فردی که احساس میکند برای راه رفتن یا دویدن نیاز به نوعی حمایت بیشتر از پاهای خود دارد، کاندیدای خوبی برای استفاده از کفیهای طبی کفش است. کفیهای طبی به طور خاص برای افرادی خوب است که میخواهند درد، ورم و ناراحتی ناشی از مشکلات پاها را تسکین داده یا از وقوع آن جلوگیری کنند.
با این حال، غالباً افرادی که دردی در پاهای خود احساس نمیکنند نیز میتوانند از فواید کفیهای طبی بهرهمند شوند. شایعترین علائم ناشی از ناهنجاریهای پا کهه میتواند نشان دهنده نیاز شما به استفاده از کفیهای طبی باشد عبارت است از:
- انحراف یا قوز شست پا (بونیون)
- ساییدگی غیر طبیعی کف کفشها (برای مثال اگر یک طرف از کف کفش شما سریعتر از طرف دیگر آن ساییده میشود)
- درد مزمن پاشنه، زانو یا پایین کمر
- صافی کف پا
- درد جلو ساق پا
- در رفتن یا پیچ خوردن مداوم مچ پا
- شیوه غیر طبیعی راه رفتن (انحراف پاها به طرف داخل یا خارج در هنگام راه رفتن)
از کفیهای پوشاننده قوزک پا نیز میتوان برای حمایت غیر مستقیم از سایر قسمتهای بدن مانند زانو و ساق پا استفاده کرد. این کفیها برای حمایت از اندامهای تحتانی ضعیف شده یا از کار افتاده خوب هستند و میتوانند به بهبود شیوه راه رفتن در افرادی که مشکل افتادگی پا یا آرتروز دارند، کمک کنند.
جنس کفیهای طبی
جنس مواد به کار رفته در کفیهای طبی به گونهای انتخاب میشود که بسته به نیازهای خاص بیمار، هم از پاها حمایت کند و هم شوک وارد بر پا را جذب نماید. مثلاً کفیهایی که برای کفشهای ورزشی استفاده میشود، قدرت جذب شوک بسیار بالایی دارند. برای کاربردهای دیگر و سایر شیوههای راه رفتن میتوان از موادی با سختی و تراکم متفاوت استفاده کرد که با آن شرایط خاص یا سبک زندگی مخصوص بیمار مطابقت داشته باشد.
ویژگیهای خاص ماده فیبر کربن باعث میشود کفیهایی که از این ماده ساخته میشوند، ساختار نازکتر، سبکتر و قویتری نسبت به سایر مواد داشته باشند. برای ساخت کفیهای طبی میتوان فیبر کربن را با یک پلیمر از جنس رزین اپوکسی ترکیب کرد و یا یک روکش (لامینت) از جنس ترموپلاستیک بر روی کفی فیبر کربنی کشید.
کفیهای فیبر کربنی به خاطر سختی زیاد و نداشتن خاصیت ارتجاعپذیری، برای استفاده در فعالیتهای ورزشی توصیه نمیشوند. در واقع ماده فیبر کربن برای هر گونهه کاربردی که به جذب شوک و نیروهای شدید نیاز است، قابل توصیه نمیباشد.
کفیهای فایبرگلاس
خواص ماده فایبرگلاس باعث میشود که کفیهایی که از این جنس ساخته میشوند خیلی سبک، محکم و بادوام باشند. البته این کفیها به خاطر سختی زیادی که دارند، خیلی به ندرت برای فعالیتهای ورزشی مورد استفاده قرار میگیرند و بیشتر در مواردی از قبیل کفشهای راحتی و کفشهای پیادهروی که فضای آزاد کمی وجود داشته باشد، استفاده میشود. کفیهای فایبرگلاس را میتوان از روی قالبهای خمیری تهیه شده از کف پا و یا عکسهای سهبعدی که از پاها گرفته میشود، طراحی کرد و ساخت.کفیهای ترموپلاستیک
از کفیهای ترموپلاستیک برای مواقعی که نیاز به جذب شوکهایی با شدتهای متفاوت باشد، استفاده میشود. این کفیها به خاطر تراکم پایینتری که دارند، امکان جذب بهتر شوک را فراهم میکنند و به عنوان یک ضربهگیر خوب، ضربات و فشار ناگهانی وارد بر پاشنه را به طور مؤثری کاهش میدهند. به همین دلیل از کفیهای ترموپلاستیک به طور خاص برای فعالیتهای ورزشی و کاهش نیروهای شدید در زمان دویدن و راه رفتن بر روی سطوح بتونی و آسفالت استفاده میشود.
مزایای استفاده از کفیهای طبی
به طور کلی هدف از استفاده از تمامی کفیهای طبی، کمک به بهبود بیماریها یا آسیبدیدگیهای مختلف پا از قبیل التهاب تاندون پاشنه (آشیل)، انحراف (قوز) شست پا، التهاب فاشیای پلانتار، سندروم تونل تارسال و غیره میباشد.
در صورتی که شما هم از هر یک از این بیماریها رنج میبرید، لازم است ابتدا با متخصص بیماریهای پا مشورت کنید تا نوع مناسب کفی را به شما توصیه نماید.
کفیهای طبی از چند جهت برای شما مفید هستند. اولاً با کاهش درد و ورم پاها امکان راه رفتن، دویدن و پریدن به صورت ایمن را برای شما فراهم میکند. همچنینن میزان پایداری مفاصلی که دچار لقی و ناپایداری شدهاند را افزایش میدهد و از قوس کف پا حمایت بیشتری میکند.
علاوه بر آن، کفیهای طبی به رفع مشکلات مربوط به سایر قسمتهای بدن از جمله کمر و لگن نیز کمک میکنند. سایر مزیتهای مهم استفاده از کفیهای طبیی عبارت است از:
- بهبود سلامت کلی کف و مچ پا
- اصلاح انحراف اندامهای بدن از جمله مچ پا از راستای طبیعی خود
- جلوگیری از بدشکلی و ناهنجاری پاها
کفیهای طبی به عنوان ضربهگیر، شوک وارد بر کف و قوزک پا را جذب کرده و از صدمه دیدن و التهاب این قسمتها جلوگیری میکنند و یا آن را کاهش میدهند. کفیهایی که به صورت سفارشی و اختصاصی برای بیمار ساخته میشوند، نسبت به کفیهای ساده بدون نسخه، قیمت بالاتری دارند. اما کارآیی آنها در حمایت از اندامها بیشتر است و دوام طولانیتری هم دارند.
کفی طبی کفش نوعی ارتز است که برای اصلاح عملکرد کف پا و پایینتنه، یعنی کف پا، مچ پا، پا، زانو، ران و لگن، طراحی میشود. متخصص برای اصلاح عملکرد کف پا و پایین تنه کفی طبی خاصی را تجویز میکند که فشار روی ساختارهای آسیب دیدهی پا و پایین تنه را کاهش میدهد تا بیمار دیگر متحمل درد نشود و فرصت لازم برای بهبود این ساختارها ایجاد شود. به علاوه کفیهای طبی تجویزی با کاهش دادن نیروهای غیرطبیعی یا آسیبشناختی وارد بر کف پا و پایینتنه از بروز مشکلات آتی در این بخشهای جلوگیری میکند.
کفی نرم و شکلپذیر
کفیهای طبی نرم شکلپذیر برای ایجاد لایه حفاظتی زیر پا یا کاهش فشار روی ناحیه آسیبدیده یا دردناک کف پا به کار برده میشود. این نوع کفی برای کنترل عملکرد غیرطبیعی کف پا نیز طراحی میشود. مواد مختلفی مانند چوبپنبه، چرم، فوم پلاستیکی و لاستیک در تهیه این نوع کفی به کار برده میشود. این نوع کفی از کفی فانکشنال یا عملکردی نرمتر و منعطفتر است. کفی شکلپذیر برای درمان پینه دردناک کف پا، زخم پای دیابتی، درد استخوانی کف پا و دیگر ناراحتیهای کف پا به کار برده میشود.
کفی عملکردی یا فانکشنال
از کفی عملکردی یا فانکشنال برای اصلاح عملکرد پا و در نتیجه اصلاح عملکرد غیرطبیعی پایینتنه استفاده میشود. بعضی کفیهای عملکردی نیز مانند کفیهای نرم شکلپذیر برای حمایت از ناحیههای دردناک کف پا نیز طراحی میشود.
کفی طبی عملکردی برای درمان گستره وسیعی از عارضههای دردناک کف پا و پاینتنه کاربرد دارد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد مفصل انگشت شست پا و مفصل دیگر انگشتان
- درد پاشنه و قوس کف پا
- درد مچ و پاشنه پا
از آنجایی که عملکرد غیرطبیعی کف پا اختلالهای پا، زانو و مفصل ران (لگن) را نیز به دنبال دارد، انواع کفی طبی عملکردی معمولاً برای درمان التهاب تاندون و بورس (بورسیت) مچ پا، زانو و مفصل ران و همچنین درد جلوی ساق پا تجویز میشود.
اگر چه اکثر پژوهشگران در زمینه استفاده از ارتزها برای درمان عارضههای خاصی مانند درد جلوی ساق پا یا التهاب تاندون آشیل مطالعه میکنند، اما شرایطی پیش میآید که کفی طبی باید در ورزشهای معین نیز به کار برده شود.
کفی ورزشی و کفی فوتبالی
فوتبالیستها هنگام تمرین و در هر مسابقه مدت زیادی میدوند و دچار آسیبدیدگیهایی میشوند که در میان مانند دوندگان شایع است، همچنین حرکتهای سریعی که برای گرفتن توپ انجام میدهند نیز گاهی صدمات جدی را به دنبال دارد. آسیبهای ناشی از استفاده بیش از حد، مانند پیچ خوردن و رگ به رگ شدن مچ پا و کشیدگی تاندون آشیل در میان بازیکنان راگبی و فوتبال شایع است.
آن گروه از ورزشکاران که مانند بازیکنان فوتبال و راگبی کفش ورزشی مخصوص به پا میکنند، به کفیهای خاصی مانند کفی فوتبالی برای کفشهای جذب خود نیاز دارند. این کفی فوتبالی باید هیل کاپ و نگهدارنده گودی کف پا داشته باشند تا بیشینه پایداری را به دست دهند. به علاوه کفی فوتبالی باید خاصیت ضربهگیری داشته باشد تا فشار و کشش روی عضلهها را کاهش دهد و از آسیب دیدگی جلوگیری کند.
کفی های مخصوص کف پا و قوزک پا نیز از دیگر انواع کفی های طبی می باشد.
کفش طبی
هر چه مشکل پا جدیتر باشد، باید کفش مخصوصتری با دقت بیشتر متناسب با کف پا تهیه شود تا کاملاً اندازه و راحت باشد و راه رفتن با پای آسیب پدیده را راحتتر کند. برای تهیه چنین کفش طبی ابتدا قالبگیری انجام میشود و سپس متخصصین کفش طبی را دقیقاً اندازه پا تهیه میکنند و تمام اصلاحات ضروری تجویز شده از سوی متخصص ارتوپد را در ساخت آن رعایت میکنند یا در صورت لزوم خود اصلاح دیگری را به آن اضافه میکنند.
مواد قابل استفاده در ساخت کفی
کفی فیبر کربنی
یکی از ابداعات جدید مطرح شده در زمینه ساخت ارتز و کفی بهرهگیری از تکنولوژی فیبر کربنی است. تکنولوژی کربن از فیبر کربن پیش اشباع در ساخت ارتز استفاده میکند. بهکارگیری تکنولوژی کربن در ساخت ارتز و پروتز مزایایی دارد که بعضی از آنها عبارت است از:
- سبکتر بودن
- افزایش انعطاف پذیری
- دوام بیشتر
- قدرت بیشتر
ارتزها و کفیهای تهیه شده با استفاده از تکنولوژی کربن به طور میانگین نیمی از وزن فراوردههای تهیه شده به روشهای قدیمی را دارند و محکمتر، بادوامتر و منعطفتر هستند، بنابراین دوام بیشتر و عملکرد بهتر دارند.
آکریلیک
پلیمرهای متیل متاکریلات نخستین موادی بودند که برای تهیه کفیهای سنتزی سفت به کار برده شدند. این کفیها به راحتی ترک برمیدارند.
پلیپروپیلن
پلی پروپیلن پلاستیکی با وزن مخصوص پایین و سفتی بالا است. این ترکیب سبک و با مقاومت بالا برای تهیه کفیهای طبی محکم مناسب است، اگر چه وجود هر گونه شیار یا فرورفتگی روی پوسته نهایی نقطه فشاری را ایجاد میکند که در نهایت به ترک خوردن کفی میانجامد.
تجویز و ساخت کفی
متخصص پا (پدیاتریست) برای طراحی و ساخت کفی طبی معاینه بیومکانیکی (زیست مکانیکی) کف پا و پایین تنه را انجام میدهد. زاویههای انگشتان پا، کف پا، مچ پا و مفصل ران اندازهگیری میشود تا شدت و سطح بدشکلیهای عملکردی یا ساختاری تعیین شود. برای این کار از بیمار خواسته میشود روی تخت معاینه دراز بکشد یا بایستد. متخصص پا از بیمار میخواهد راه برود و یا بدود تا شیوه گام برداشتن بیمار و عملکردهای کف پا و پایینتنه را هنگام انجام فعالیت ارزیابی کند.
سپس متخصص پا از کف پای بیمار قالب سه بعدی میگیرد. برای این کار از بیمار خواسته میشود تا داخل جعبه فوم تراکمپذیر قدم بگذارد، سپس با گچ مخصوص شکستهبندی از پای بیمار قالب گرفته میشود. یا این که پا با اسکنر نوری یا مکانیکی اسکن میشود.
سپس از مدل سه بعدی به دست آمده و جزییات اصلاحی مورد نظر متخصص ارتوپد یا متخصص پا برای تهیه کفی طبی استفاده میشود. اکثر متخصصیان ارتوپدی با یک لابراتوار تخصصی برای ساخت کفی همکاری دارند، برخی نیز خود اقدام به تهیه کفی میکنند.
مزایا و معایب کفی طبی
مزایای کفی طبی بیشمار است. نخست این که چون کفیهای طبی برای پای هر بیمار تهیه میشود، کفی کاملاً اندازه پای اوست. از طرفی چون به دقت متناسب با پای بیمار تهیه میشود میتوان آن را از مواد بادوام محکم ساخت تا احتمال این که باعث ناراحتی یا تحریک پای بیمار بشود به حداقل برسد.
سودمندی کفی طبی کفش در درمان موثر و همیشگی عارضههای دردناک، از انگشتان پا تا کمر، به اثبات رسیده است. تاثیرگذاری کفیهای طبی از طراحی ویژه آنها متناسب با ماهیت زیست مکانیک پای هر بیمار نشات میگیرد.
کفیهای طبی به ورزشکاران اجازه میدهد تا بدون احساس درد به تمرین و رقابت بپردازند. اکثر بیماران بزرگسال از کفی طبیعی استفاده میکنند تا فعالیتهای روزمره را بدون تحمل درد به خوبی انجام دهند و احساس ناتوانی نکنند.
اما نقطه ضعف استفاده از کفی طبی سفارشی قیمت بالای آنها در مقایسه با کفیهای آماده است. اگر چه کفیهای آماده علائم خفیف بسیاری از بیماران را تسکین میدهد، اما بر خلاف کفی طبی سفارشی قابلیت اصلاح علائم گوناگون را ندارد، چرا که کفی آماده متناسب با پایی با شکل معمول ساخته میشود.
انواع مختلفی از کفش هایی که پسوند طبی هم دارند در بازار وجود دارند. صرف اینکه نام کفشی طبی است یا از داروخانه تهیه شده و یا از فروشگاهی تهیه شده که ادعای فروش کفش طبی دارد به معنای آن نیست که کفش مورد نظر واقعا خصوصیاتی را که میخواهیم داشته باشد. یعنی بتواند مشکل پای ما راکمتر کند.
بیماری های مختلفی در پا وجود دارند و مشکلات ناشی از بعضی را میتوان با استفاده از کفش مناسب برطرف کرد. در هر بیماری پا، ممکن است نیاز به استفاده از کفشی با خصوصیات خاص باشد که با بیماری دیگر متفاوت است ولی خصوصیات مشترکی وجود دارند که تمام کفش های طبی باید واجد آنها باشند.
مهمترین خصوصیات کلی که هر کفش طبی یا ارتوپدی باید داشته باشد عبارتند از:
پنجه پهن و با ارتفاع: پنجه کفش یا Toe box از مهمترین قسمت های آن است. وقتی عرض یا ارتفاع پنجه کفش کم باشد اختلالات زیادی مانند انگشت چکشی، میخچه و هالوکس والگوس را ایجاد میکند. انگشتان پا باید در پنجه کفش فضای کافی داشته باشند تا از هم باز شوند و کمی به بالا و پایین بروند. بجای استفاده از کفش های نوک تیز از کفش های با پنجه گرد استفاده کنید
کفی قابل تعویض : سعی کنید کفشی بخرید که کفی Insole قابل تعویض باشد. با این کار میتوان با عوض کردن کفی اندازه و حجم کفش را کم و زیاد کرد تا وقتی پا ورم کرد بتوان جا برای آن باز کرد و یا کفی ساده را با کفی های درمانی جایگزین کرد. وقتی پا عرق کرده و کفش را نمناک میکند کفی قابل تعویض در کم کردن رطوبت کفش میتواند موثر باشد. کفش مرطوب میتواند موجب ابتلا پا به بیماری های قارچی باشد
پشتی سفت و محکم : پشتی کفش Heel counter قسمتی از کفش است که در پشت پاشنه پا قرار میگیرد. این پشتی باید سفت و محکم باشد. برای امتحان کردن پشتی کفش با شست خود بر روی آن فشار دهید. اگر فرو نرفت پشتی محکمی دارد
کف داخلی با شکل مناسب : کف کفش از داخل Foot bed باید قوس هایی داشته باشد که هماهنگ با قوس های کف پا باشد. وزن بدن در داخل چنین کفشی بصورت متناسب برروی تمام سطح کف آن توزیع شده و پا در چنین کفی احساس راحتی میکند. مهمترین قوس کف پا قوس طولی آن است پس کف داخلی کفش باید در قسمت میانی و داخلی کمی برجسته تر باشد
پاشنه مناسب : پاشنه Heel کفش از قسمت های مهم آن است. کفش بدون پاشنه و کفش با پاشنه بلند هر دو مضر هستند. اندازه پاشنه بطور متعادل باید حدود 1.5 تا 3 سانتیمتر باشد
سطح داخلی یکنواخت : با دست کشیدن به تمام سطح داخلی کفش باید متوجه شویم سطوح یکنواخت و قوس های نرمی در درون کفش وجود دارد. این چنین کفش هایی در موقع راه رفتن فشار کمتری را به پوست وارد میکنند
کفش نفس کش : جنس رویی کفش باید طوری باشد که تهویه داخل کفش برقرار باشد. این تهویه برای عرق نکردن پا ضروری است
یقه و زبانی نرم : یقه کفش Shoe collae جایی است که اطراف مچ پا را میگیرد و زبانی کفش Shoe tongue برگه ای است که در زیر بندهای کفش قرار میگیرد. این قسمت های کفش باید حاوی پد ها و بالشتک های نرمی باشد تا فشار کمتری به پوست وارد کند
کفی ها و کفش های طبی وظیفه اصلاح کردن انواع ناهنجاری های بدن و الگوهای غلط راه رفتن را دارند و هدف از ساخت آنها فراهم کردن شرایط مطلوب برای ایستادن و راه رفتن و دویدن است. استفاده از کفش ها و کفی های طبی برای افرادی با مشکلات زیر بسیار مناسب است:
1) کسانی که دارای ناهنجاری های متحرک مانند صافی کف پا هستند.
2) کسانی که دارای ناهنجاری های ثابت و درد پای همیشگی و مشکلاتی همچون خار پاشنه و التهاب کیسه زلالی زیر پاشنه هستند. کفی ها و کفش های طبی میتواند در درمان خار پا موثر باشند.
3) در بعضی از مواقع و شرایط همچون بارداری، بعضی از خانم ها به دلیل اضافه وزن ناگهانی باید از این گونه کفش ها و کفی ها استفاده کنند.
4) استفاده از کفی های طبی برای کودکان 7 تا 12 سال که کف پای آنها در حال شکل گیری است بسیار مناسب است زیرا از تغییر شکل پا جلوگیری و نیز سبب برخورداری از کف پایی استاندارد تا آخر عمر می شود.
ویژگیهای یک کفش خوب و مناسب
کفی کفش طبی باید از استحکام کافی برخوردار باشد و بتواند شوک وارده به کف پا را جذب کند. به طور کلی، نیرویی که در حال راه رفتن از زمین و کف پا به بدن منتقل میشود، معمولا حدود دو برابر وزن بدن است. این نیرو در حالت دویدن حتی تا 10 برابر وزن بدن هم به اندامها منتقل خواهد شد. بنابراین کفی کفش میتواند نقش مهمی در انتقال و پخش نیرو از زمین به کف پا و در نهایت به بدن داشته باشد.
کفش طبی مناسب باید کاملا اندازه پا باشد، نه تنگتر و نه گشادتر. اگر کفش شما بیش از حد تنگ باشد یا پاهایتان را فشار دهد، خونرسانی در ناحیه پا مختل خواهد شد. ایجاد نقاط فشاری و زخم ناشی از آن هم میتواند از دیگر عوارض پوشیدن کفشهای طبی یا غیرطبی تنگ باشد. گشاد بودن کفش طبی مردانه و زنانه و بازی کردن پا درون آن هم باعث ساییدگی و ایجاد اختلال در انتقال نیرو میشود. پس حواستان باشد فروشنده کفش بزرگتر یا کوچکتری را به شما تحمیل نکند و قول بهبود سایز با قالب زدن یا کفی گذاشتن را به شما ندهد.
کفی کفش طبی باید کاملا متناسب با ویژگیهای کف و قوس کف پا باشد. ضمن اینکه باید سبک، ضخیم و جاذب ضربه (دارای خاصیت الاستیکی) بهخصوص در ناحیه پاشنه هم باشد.
پوشیدن کفشهایی با پاشنه یا کفی از جنس چوب یا MDF، به هیچوجه توصیه نمیشود؛ جنس چوب و MDF (ام دی اف) میتواند به سرعت پاشنه پا را آزار دهد و باعث ایجاد درد در این ناحیه شود. در حالی که پوشیدن کفشهایی با پاشنه و کفیهایی با خاصیت الاستیکی، به هیچوجه پاشنه و کف پا را آزار نمیدهد.
7 گروه از کفش ها خطرناک ترند
کفش های غیر استاندارد از عوامل مهم درد در ناحیه پا هستند و باعث مشکلاتی برای پا در قسمتهای متفاوت می شوند.
کفش های غیر استاندارد شامل:
- کفشهای پاشنه بلند
- کفشهای نوک تیز
- کفشهای تخت
- کفشهای بزرگ و یا خیلی تنگ
- کفشهایی سکویی
- صندل به ویژه برای افراد دیابتی و افرادی که اختلال حس کف پا دارند.
- کفش هایی با کف غلتان به ویژه برای افراد مسن, افرادی که مشکل تعادلی دارند, افرادی که سابقه ناپایداری و پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات دارند, مناسب نیستند.
بهتر است قبل از خرید کفش ابتدا از سلامت ساختاری پای خود اطمینان حاصل فرمایید پس از کارشناسان این رشته و متخصیص پا پزشکی در این رابطه مشورت بگیرید.
نکاتی که در خرید کفش باید به آنها توجه کنید
- کفشی بخرید که با فرم طبیعی پای شما همخوانی داشته باشد
- هنگام عصر کفش بخرید زیرا پاها در طول روز ورم می کنند
- هیچگاه کفش تنگ یا کفش گشاد نخرید
- کف کفش باید محکم و آج دار باشدو
- کفش باید سبک باشد.
- هنگام خرید کفش به اندازه 1 سانتی متر فاصله بین شست پا و نوک کفش وجودداشته باشد.کفش های بند دار یا سگک دار کفش های مناسبتری اند زیرا می توان سایزآنها را تغییر داد.
جهت سفارش و خرید کفی طبی میتوانید با همکاران تیم فنی کلینیک فاخر تماس برقرار کنید
منبع:کلینیک فاخر